Politika ve siyaset, bireylerin ve toplumların yaşamında önemli bir rol oynar. Ancak siyasi olaylar, tartışmalar ve belirsizlikler insanların ruh sağlığını da etkileyebilir. Son yıllarda yapılan araştırmalar, politik atmosferin stres, kaygı ve depresyon gibi psikolojik sorunlarla ilişkili olabileceğini göstermektedir. Peki, siyaset ve politika ruh sağlığımızı nasıl etkiliyor ve bu durumla nasıl başa çıkabiliriz?
Siyaset, özellikle belirsizlik ve kutuplaşma dönemlerinde insanlarda kaygı yaratabilir. 2016 ABD Başkanlık Seçimleri sonrasında yapılan bir araştırma, birçok insanın siyasi olaylardan dolayı artan stres ve kaygı yaşadığını ortaya koymuştur (American Psychological Association, 2017). Türkiye’de de seçim dönemlerinde veya siyasi krizlerde insanların ruh sağlığında bozulmalar görülebilir. Politik gelişmeler, bireylerin gelecekleri hakkında endişe duymasına ve sürekli bir stres içinde hissetmesine neden olabilir.
Siyaset, bazen toplumsal kutuplaşmaya yol açabilir. Özellikle sosyal medya gibi platformlarda siyasi tartışmalar agresifleşebilir ve bireyler, farklı görüşteki insanlarla çatışma yaşayabilir. Bu durum, insanların sosyal ilişkilerini zedeleyerek yalnızlık hissini artırabilir. Örneğin, bir araştırma, siyasi görüş farklılıkları nedeniyle aile içinde bile iletişim sorunlarının yaşanabileceğini göstermektedir (Pew Research Center, 2019).
Günümüzde haber kaynakları ve sosyal medya aracılığıyla sürekli siyasi gelişmelere maruz kalıyoruz. Bu da bazen “haber tükenmişliği” denilen bir duruma yol açabilir. Sürekli olumsuz haberler görmek, bireylerin psikolojik iyi oluşunu bozabilir. Örneğin, COVID-19 pandemisi sırasında siyasi tartışmalar ve kriz haberleri, insanların kaygı düzeylerini artırmıştır (World Health Organization, 2021).
Politika ve siyaset bireylerde ve toplumlarda travmaya sebep olabilir. Özellikle savaşlar, ekonomik krizler, insan hakları ihlalleri, toplumsal çatışmalar ve baskıcı rejimler gibi siyasi olaylar, bireylerin ruh sağlığını ciddi şekilde etkileyebilir. Siyasi travmanın etkileri bireysel düzeyde kaygı, depresyon, travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ve güvensizlik hissi şeklinde ortaya çıkabilirken, toplumsal düzeyde de kolektif travmalara yol açabilir.
1. Savaş ve Zorunlu Göç
Savaşlar ve iç çatışmalar, bireylerin fiziksel ve psikolojik travmalar yaşamasına neden olabilir. Göç etmek zorunda kalan insanlar, evlerini ve sevdiklerini kaybetmenin yanı sıra, gittikleri yerlerde dışlanma ve adaptasyon sorunları yaşayabilirler. Araştırmalar, mülteci ve savaş mağdurlarının yüksek oranda TSSB, depresyon ve anksiyete yaşadığını göstermektedir (Silove et al., 2017).
2. Politik Baskı ve İnsan Hakları İhlalleri
Baskıcı rejimler altında yaşayan bireyler, ifade özgürlüğünün kısıtlanması, adaletsizlik ve ayrımcılığa maruz kalma gibi durumlar nedeniyle psikolojik sıkıntılar yaşayabilir. Örneğin, sürekli izlenme veya cezalandırılma korkusu, bireylerde kronik stres ve travmatik deneyimlere yol açabilir.
3. Ekonomik Krizler ve Gelecek Kaygısı
Ekonomik krizler, işsizlik ve yoksulluk gibi sorunlar, bireylerde travmatik bir etki yaratabilir. Özellikle ekonomik belirsizliklerin uzun süre devam etmesi, depresyon ve anksiyete bozukluklarının artmasına neden olabilir. 2008 Küresel Ekonomik Krizi sonrası yapılan çalışmalar, iş kaybı ve mali sıkıntıların intihar oranlarını artırdığını göstermiştir (Frasquilho et al., 2016).
4. Toplumsal Kutuplaşma ve Ayrımcılık
Siyasetin neden olduğu kutuplaşma, bireylerin aidiyet duygusunu zedeleyebilir ve sosyal bağlarını koparabilir. Özellikle etnik, dini veya siyasi kimlikleri nedeniyle ayrımcılığa uğrayan bireylerde, travmatik etkiler ortaya çıkabilir. Yapılan araştırmalar, ayrımcılığa maruz kalan gruplarda psikolojik rahatsızlıkların daha yaygın olduğunu göstermektedir (Williams et al., 2018).
Travmatik Etkilerle Başa Çıkma Yolları
- Psikolojik Destek Almak: Profesyonel yardım, travmanın etkilerini azaltmada önemli bir rol oynar.
- Sosyal Destek Mekanizmalarını Güçlendirmek: Aile ve arkadaşlarla iletişim kurmak, dayanışma gruplarına katılmak faydalı olabilir.
- Meditasyon ve Farkındalık Teknikleri: Stresle başa çıkmak için meditasyon, yoga gibi yöntemler uygulanabilir.
- Siyasi Süreçlere Dahil Olmak: İnsanlar kendilerini güçsüz hissettiklerinde travmatik etkiler daha da artabilir. Bireylerin demokratik süreçlere katılması, kendilerini daha güçlü hissetmelerini sağlayabilir.
Sonuç olarak, politika ve siyaset bireyler üzerinde travmatik etkiler yaratabilir, ancak bilinçli farkındalık ve psikolojik dayanıklılığı artıracak stratejilerle bu etkileri en aza indirmek mümkündür.